sluiten

---

Van autobanden tot haspels en wasmachines, bureau 2012 Architecten bouwt met afgedankte materialen uit de directe omgeving.

Op Het Blauwe Huis in IJburg staat sinds kort een ‘Recycloop’. Het rechthoekige object, gemaakt van afgedankte aanrechtbladen, doet dienst als podiumbar. Tegelijk wordt water opgevangen voor de tuin van Het Blauwe Huis. De Recycloop is het werk van het Rotterdamse 2012 Architecten, dat eerder in Amsterdam een ingenieuze machine maakte voor het Robodockfestival in Noord. Bezoekers moesten zich bij binnenkomst direct een weg zien te banen door een veelheid van bewegende delen. Het zijn maar enkele voorbeelden van het bureau dat zoveel mogelijk afvalmateriaal verwerkt.

In Enschede bouwt Jan Jongert (36) – die het bureau samen met de architecten Jeroen Bergsma en Cesare Peeren leidt – een villa waarvan 75 procent bestaat uit materiaal dat door anderen al lang tot afval was gedegradeerd. Jongert: “Veel materialen die we nu als afval zien, zijn al iets, maar je moet het wel zien. Dat is onze creatieve uitdaging, namelijk iets wat waardeloos lijkt, opnieuw waarde te geven.”

Volgens Jongert is Nederland goed in recyclen en vindt ongeveer tachtig procent van het Hollandse afval een nieuwe bestemming. Toch vindt hij dat de tijd rijp is om een volgende stap te maken. Het in de fabriek recyclen van afval betekent nog steeds dat veel kostbare energie verloren gaat en brengt onnodige milieuvervuiling met zich mee. “Het direct gebruiken van materialen uit de omgeving is goed voor het milieu, want de materialen hoeven niet tig keer vervoerd, versnipperd en opnieuw gefabriceerd te worden.”

Een opdracht begint met het maken van een ‘oogstkaart’. “We geven op een kaart aan wat we in de omgeving kunnen vinden.” Regelmatig krijgt het bureau ook tips over ongebruikt materiaal, zoals onlangs met twee cockpits van F-16’s. Die gebruiken de architecten voor een speeltuin. Wieken van moderne windmolens vertonen na een jaar of tien scheurtjes. Volgens Jongert prima materiaal, ‘omdat ze goed te verzagen zijn’. Het zoeken naar ‘restmateriaal’, hoeft niet te betekenen dat de bouw van een huis langer duurt. Omdat het uiteindelijke resultaat voor een deel afhangt van het materiaal dat in de omgeving voor handen is, is het echter niet altijd van tevoren helemaal duidelijk hoe een gebouw eruit komt te zien. Dat zorgt soms voor veel puzzelwerk om toch aan het bouwbesluit te kunnen voldoen, de wetgeving die eisen aan woningen stelt.

Toch zijn het vooral de kosten die bepalend zullen zijn, ook al hoeft de manier van werken volgens Jongert niet per se duurder te zijn dan nieuwbouw. “Als bedrijven blijven betalen om hun afval kwijt te kunnen en wij kunnen daarmee bouwen, dan kun je daarmee bij wijze van spreken dikke kasteelmuren maken in plaats van de zuinige dunne wanden die we tegenwoordig bouwen.” Jongert wil zijn manier van werken ook in de stedelijke vernieuwing inzetten. Daar is direct veel materiaal voor handen. Naoorlogse woonblokken zoals die ook in Amsterdam gesloopt of vernieuwd worden, kunnen met afval aan de huidige wooneisen aangepast worden. Jongert denkt dan bijvoorbeeld aan het toevoegen van erkers met behulp van weggegooide kunststofkozijnen. “Als het efficiënt aangepakt wordt, dan kan een hele stad een cyclisch geheel worden, dan kan sloopmateriaal van de ene wijk in de wijk ernaast gebruikt worden.”
“De gebouwen en objecten die wij maken zijn op een gegeven moment ook weer afval. De uitdaging is, zo te ontwerpen dat we de materialen die we gebruiken, gemakkelijk weer op een andere manier kunnen gebruiken.”

www.superuse.org

Joost Zonneveld
Het Parool, 20 augustus 2007

sluiten

Pers/Artikelen

• • Locating the Producers - Paul O'Neill
  • Public Art Online: The Blue House by David Drake
  • Middenstand op IJburg tot bloei gekomen
  • Eten voor het goede doel op IJburg
  • De openbare ruimte moet weer van ons allemaal worden
  • Middenstand op IJburg tot bloei gekomen
  • Buitenkunst - Amsterdam
  • Van sloopmateriaal kun je zo'n beetje alles bouwen
  • The Blue House
  • Particulier initiatief helpt IJburg aan gemeenschappelijke voorziening
  • (Z)IJ-power: vrouwen netwerken in IJburg
  • Sakho schildert trauma van zich af
  • Uitkijkpost - inkijkpost
  • A home for nonconformity
  • Creatieve broedplaats in nieuwbouwwijk
  • Chewing the fat
  • Cultuur en ontmoeting in Het Blauwe Huis
  • Teatro del chat, justo para el siglo XXI
  • Rozengeur
  • Mijn kunst is gemeenschapskunst
  • Blauwe Huis op IJburg moet broedplaats zijn
  • Jonge moeders
  • Brief door Tanja Karreman / Letter by Tanja Karreman
  • Kunst op IJburg
  • Kunst redt leegstaande villa